Üretim Faaliyetinden Elde Edilen Kazançlara Uygulanan 1 Puanlık Kurumlar Vergisi İndirimi ve İhracata İlişkin Düzenlemeler
Türkiye'de üretim faaliyetlerini teşvik etmek amacıyla, sanayi sicil belgesine sahip ve fiilen üretim faaliyetiyle uğraşan kurumların, bu faaliyetlerden elde ettikleri kazançlarına uygulanacak kurumlar vergisi oranında 1 puanlık indirim öngörülmüştür. Ancak, bu indirimlerin ihracata isabet eden kısımlarına ilişkin özel düzenlemeler bulunmaktadır.
Yasal Düzenleme ve Tebliğ Açıklamaları
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32. maddesinin sekizinci fıkrası şu şekildedir:
"Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır. Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre ayrıca indirim uygulanmaz."
Bu düzenleme, 14 Mayıs 2022 tarihli ve 31835 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 20 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ile detaylandırılmıştır. Tebliğde, üretim faaliyetinden elde edilen kazançların ihracata isabet eden kısmı için ayrıca bir indirim uygulanmayacağı açıkça belirtilmiştir.
Uygulama Esasları ve Örnekler
Üretim Faaliyetinden Elde Edilen Kazançlara 1 Puanlık İndirim:
Sanayi sicil belgesine sahip ve fiilen üretim faaliyetiyle uğraşan bir kurum düşünelim. Bu kurumun 2022 yılına ait verileri aşağıdaki gibidir:
Toplam Ticari Bilanço Kârı: 2.000.000 TL
Üretim Faaliyetinden Elde Edilen Kazanç: 1.500.000 TL
Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazanç: 500.000 TL
Bu durumda, üretim faaliyetinden elde edilen 1.500.000 TL'lik kazanca kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanacaktır. Eğer genel kurumlar vergisi oranı %25 ise, üretim kazancı için uygulanacak oran %24 olacaktır.
Üretim Kazancı İçin Vergi Hesabı: 1.500.000 TL x %24 = 360.000 TL
Diğer Kazançlar İçin Vergi Hesabı: 500.000 TL x %25 = 125.000 TL
Toplam Kurumlar Vergisi: 360.000 TL + 125.000 TL = 485.000 TL
Üretim Kazançlarının İhracata İsabet Eden Kısmı İçin İndirim Uygulanmaması:
Aynı kurumun üretim faaliyetinden elde ettiği 1.500.000 TL'lik kazancın 1.000.000 TL'sinin ihraç edildiğini varsayalım. Bu durumda, üretim faaliyetinden elde edilen toplam kazanç için 1 puanlık indirim uygulanacak, ancak ihracata isabet eden kısım için ayrıca bir indirim söz konusu olmayacaktır.
Üretim Kazancı İçin Vergi Hesabı: 1.500.000 TL x %24 = 360.000 TL
Diğer Kazançlar İçin Vergi Hesabı: 500.000 TL x %25 = 125.000 TL
Toplam Kurumlar Vergisi: 360.000 TL + 125.000 TL = 485.000 TL
Görüldüğü üzere, üretim kazancının ihracata isabet eden kısmı için ayrıca bir indirim uygulanmamaktadır.
Sonuç
Türkiye'de üretim faaliyetlerini teşvik etmek amacıyla getirilen 1 puanlık kurumlar vergisi indirimi, sanayi sicil belgesine sahip ve fiilen üretim faaliyetiyle uğraşan kurumlar için önemli bir avantaj sağlamaktadır. Ancak, bu indirimin ihracata isabet eden kısımları için ayrıca bir indirim uygulanmaması, mükelleflerin vergi planlaması yaparken bu hususu dikkate almalarını gerektirmektedir. Dolayısıyla, üretim ve ihracat faaliyetlerinden elde edilen kazançların doğru bir şekilde ayrıştırılması ve ilgili mevzuata uygun olarak vergilendirilmesi büyük önem taşımaktadır.